Welke sport is precies goed voor wat?
Dat bewegen goed is, weet iedereen. Maar welke sport is nou precies goed voor wat? En welke sport is geschikt als je last hebt van je hart, longen, gewrichten of je rug?
Sporten vermindert de kans op het ontstaan van hart- en vaatproblemen én verbetert de conditie van wie al een hart- of vaataandoening heeft. Hoe intensief hartpatiënten kunnen sporten, hangt af van de aard en ernst van de aandoening, eventuele andere gezondheidsproblemen en leeftijd.
Goed voor je hart en vaten
Cardiotraining op een loopband, fietsen of roeien, wandelen en fitness zijn meestal zeer geschikt voor hart- en vaatpatiënten. Voor ouderen wordt de training aangepast met stoelgym en lenigheidsoefeningen. Via de Harteraad vind je gemakkelijk beweegactiviteiten onder deskundige begeleiding bij jou in de buurt.
Goed voor je longen
Veel mensen met astma, chronische bronchitis, COPD en longemfyseem zijn angstig om te sporten, omdat ze het snel benauwd krijgen. Maar sporten is voor mensen met een longziekte juist goed, want dat maakt de ademhalingsspieren sterker en doet de longinhoud toenemen, waardoor ze minder last hebben van hun aandoening. Ze voelen zich beter, krijgen meer uithoudingsvermogen en worden fitter.
Wie zeer ernstige astma heeft, kan onder medische begeleiding sporten. Mensen met longklachten kunnen ook begeleid sporten via de fysiotherapeut. Bij zogeheten inspanningsastma, waarvan ongeveer 44 procent van de astmapatiënten ernstig last heeft en 37 procent in lichte mate, zorgt sporten voor meer benauwdheid. Toch is ook dan bewegen goed voor de conditie van de longen. Het gaat beter als mensen voor of tijdens het sporten een ‘pufje’ nemen met een luchtwegverwijdend medicijn. Verder is het belangrijk om alert te zijn op de ademhaling en dus vanuit de buik te ademen, niet te hoog.
In principe zijn alle sporten geschikt voor longpatiënten. Bouw hardlopen altijd rustig op.
Goed voor je gewrichten
Omdat er tegenwoordig goede medicijnen zijn die de ontstekingen afremmen, kunnen mensen met reuma vaak prima sporten. Belangrijk, want als de spieren en pezen rond de gewrichten sterk zijn, worden de gewrichten stabieler en minder belast. Daardoor nemen de kracht en het uithoudingsvermogen toe. Wie fitter is, heeft minder last van de vermoeidheidsklachten die bij reuma horen.
Bewegen is ook goed wanneer de ziekte actief is. Wel moet je dan de ontstoken gewrichten ontzien en niet over je grenzen gaan. Reumapatiënten kunnen persoonlijke begeleiding krijgen van een fysio- of oefentherapeut, of kiezen voor medische fitness. Sommige patiëntenverenigingen organiseren hydrotherapiegroepen waarin mensen in warm water oefenen.
Wandelen, fietsen, golfen, zwemmen of aquajoggen en fitness zijn geschikt. Dus sporten waarbij de gewrichten geen zware schokken hoeven op te vangen. Yoga, pilates en gymnastiek zijn prima, omdat de belasting niet hoog is en de spieren er sterker door worden. Hardlopen kan vaak wel, maar moet goed worden opgebouwd. Sporten als voetbal en hockey zijn meer belastend door de vele draaibewegingen en klappen op de gewrichten.
Goed voor je rug
Sporten is goed om rugklachten te voorkomen, want die ontstaan vaak door inactiviteit. Ook als er al rugklachten zijn, is blijven bewegen belangrijk. Dikwijls gaat een verkeerde houding vooraf aan rugklachten, of ontstaat die erdoor.
Yoga, tai chi en pilates zijn goed, want hierbij stabiliseer je de romp en de bewegingen zijn rustig en gecontroleerd. Verder vooral sporten die spierversterkend en niet-belastend zijn, zoals aquajoggen en aquafysio. Ook fitness en fietsen zijn prima, al ligt het aan het type rugklachten: bij een hernia is zitten vaak belastend. Hardlopen kan vaak wel met een goede loophouding en schoenen met schokdemping.
Contactsporten zoals voetbal en hockey zijn minder aan te raden, omdat je daar zelf minder controle hebt. Bij volleybal en tennis kan het opslaan rugproblemen versterken.
Met medewerkering van Leteke Slaats, (sport)fysiotherapeut bij het Rugcentrum Uden, fysiotherapeut Henk Jager van Fysiosportief Groningen, Hannie Goes, hartfunctielaborant in het Regionaal Hartrevalidatiecentrum van Bronovo en begeleider Hart voor Sport en David Sluijs, sportarts bij SportsClinic in Utrecht.
- Plus Magazine